02 Ekim 2006

Zahter (Za'tar, Za'atar, Zahtar)


Melbourne cok kulturlu bir sehir, ve etnik gruplardan bir tanesi de Lubnanlilar. Bu nedenle Lubnan mutfagi iyi taniniyor. Aslinda Lubnan mutfagi, Turk mutfagindan daha ileri konumda, cunku Lubnan restoranlari kebapcilarla limitlenmis degil. Bilakis, Lubnanli ahcilar arasinda dunyada yer etmis olanlar var, mesela Greg Malouf. Benim Lubnan mutfagindan en sevdigim, borekci dukkanlari. Odun firininda bizim pidelere benzer borekler, pideler yapan dukkanlar, ozellikle sehrin kuzey kisminda yogun. Bizim evden uc dakika yuruyerek, nefis peynirli, ispanakli borekler almak mumkun (fotograftakiler satin alinmis peynirli ve za'tar pide).


Tabii bir de Za'tar veya oregano (yani mercankosk) pizza. Zeynep, peynirliye de za'tarliya da bayiliyor. Dolayisiyla, Lubnan bakkallarindan za'tar karisimini satin aliyorum. Fotograftaki gibi, ekmege margarin surup, uzerine za'tar serpip, izgara firinda iki dakika pisiriyorum. Bu Zeynep'in en sevdigi kahvaltilardan.

Za'tara gelince, iki anlami var. Bir tanesi dag kekigi. Digeri de icinde susam ve mercankosk (ya da kekik) bulunan ve sumakla karistirilan bir baharat/ot karisimi. Ikinci anlamdaki haliyle sadece Lubnan degil, Urdun, Suriye, Israil mutfaklarinin da parcasi, ve bu nedenle guneydogu Anadolu'da da kullaniliyorsa sasmam (annem guneydogu Anadolu civarinda zahter adiyla bulundugunu soyledi).

Za'tar karisiminin tek bir formulu yok. Ulkeden ulkeye, yoreden yoreye, ve hatta baharatcidan baharatciya degisebiliyor. Asagidaki tarif Avusturalyali ot/baharat uzmani Ian Hemphill'in Spice Notes adli kitabindan:

3 yemek kasigi kuru kekik (dag kekigi mumkunse) - toz degil sadece ezilmis olacak
1 yemek kasigi sumak
1/2 yemek kasigi hafif yagda kavrulmus susam
1/4 yemek kasigi tuz

(Elinizde taze kekik varsa, onunla da yapabilirsiniz, ama tabii o zaman, birkac gun icinde tuketmek gerekecek.)

Birkac oneri

1. Za'tari bir kucuk tabaga koyup, bir baska tabakta da iyi kalite sizma zeytinyagi sunarsaniz, pide ekmegi banmak icin cok lezzetli bir meze yaratmis olursunuz.

2. Salataya serpebilirsiniz.

3. Pide uzerine zeytinyagi surup, za'tar serpip, firinda isitabilirsiniz.

4. Pizzaya salca yerine, zeytinyagi ile za'tar karisimi surebilirsiniz.

5. Zeynep'in yedigi gibi kahvaltida kullanabilirsiniz.

6. Beyaz peyniri, zeytinyagi ve za'tar karisiminda bekletip, aksamustu cayinda sicak simit yanina servis edebilirsiniz.

7. Sadece kekikten cayini bile yapiyorlarmis... nefes acarmis.

8. Mayali hamura karistirabilirsiniz, borek ici icin peynire de aynen.

Hiç yorum yok: